Miasto, gdzie narodził się pomysł kopuły katedralnej, musi jako całość mieć szczególny wygląd. Istotnie, czuje się, że jest pomyślane w sposób niezwykle jasny i przejrzysty. Większość tego co tu zrobiono wynikało z jednej myśli organizacyjnej, z jednego, z góry powziętego zamiaru. Zarówno ulice i dzielnice, jak tez poszczególne budowle mają często charakter geometryczny: ulice są proste i regularne, dzielą bloki domów na wyraźnie uformowane prostokąty, budynki zaś sześcienne, o klasycznych proporcjach i unormowanej wielkości. Rzadko się zdarza, by jeden dom wystawał ponad drugi lub odróżniał się jakimś szczególnym wyglądem. Również koloryt miasta jest bardzo jednolity: złoty i szary – złote są tynki a szary kamień.
To wyraźne ograniczenie skali kształtów i barw tworzy harmonijne tło, z którego wydobywają się bez trudu najważniejsze gmachy miasta. One stwarzają urozmaicenie i przerywają monotonię. Ulice i place Florencji są jasne i proste. Choć nowe miasto powstawało na dawnym planie średniowiecznym, miejsca było dużo, Florencja bowiem w wiekach XII i XIII była ogromna, liczyła ponad sto tysięcy mieszkańców. Z czasem zaś zaczęła się wyludniać, a po wielkiej zarazie w 1348 roku ludność zmniejszyła się o połowę.
Rozkwit w dobie renesansu
Wiele terenów w obrębie miasta opustoszało i gdy w XV wieku nastąpił ponowny rozkwit gospodarczy, a liczba ludność zaczęła się zwiększać, władze mogły pozwolić sobie na zaprojektowanie zabudowy regularnej według nowych założeń. Prostowano więc i poszerzano ulice, wytyczano place, likwidowano zbyt kręte zaułki. Przyświecał temu nowy ideał piękna: prostota i zasady geometryczne. Plan miasta jest prosty, trudno tu zabłądzić, więc spacery sprawiają nieustanną przyjemność. Co chwila wchodzimy na jasny plac ozdobiony rzeźbami, fontanną. Gdzie na centralnym miejscu wznosi się jakaś reprezentacyjna budowla – pałac lub kościół. Wiele placów ma układ symetryczny i regularny, wszędzie panuje porządek i prostota zabudowy – wszędzie też napotykamy zachwycające dzieła sztuki – posagi kolumnady, marmurowe fasady pałaców i kościołów: z których każdy odznacza się pięknymi proporcjami.