Inwestycje Komunalne cz.1

myśleniceWolumen i intensywność inwestowania jest ściśle związana z ogólną koniunkturą w gospodarce. W latach 1995-1997 notowano wzrost gospodarczy rzędu 6-7%, ale od 1998 r. obserwowano pierwsze oznaki dekoniunktury, która pogłębiała się w kolejnych latach. W 2001 r. tempo wzrostu gospodarczego zaledwie przekroczyło 1%. Na zwolnienie tempa wzrostu wpływały zarówno czynniki zewnętrzne, jak też wewnętrzne (m.in. restrykcyjna polityka monetarna, hamowanie popytu krajowego, wysokie koszty wprowadzanych reform).

Osłabieniu koniunktury towarzyszyło wiele zjawisk niekorzystnych, a głównie wysokie i rosnące bezrobocie, początkowo ograniczanie inwestowania, a potem regres na rynku inwestycyjnym.

Procesy inwestycyjne od 1993 do 1997 roku charakteryzowały się rosnącą dynamiką nakładów, a w latach 1996-97 roczne tempo wzrostu inwestycji przekraczało 20%. Od 1998 r. zaobserwowano malejący trend inwestowania, a w latach 1999-2000 inwestycje wzrastały 3-6%. W 2001 roku występowały coraz większe trudności finansowania działalności rozwojowej i inwestowano mniej o 12% niż rok temu. Zmniejszyła się o ponad 10% liczba rozpoczynanych inwestycji, a ich wartość kosztorysowa była o 1/3 mniejsza w porównaniu z rokiem poprzednim.

Ważną informację o koniunkturze na rynku inwestycyjnym stanowią wydawane pozwolenia na budowę. W latach 1995- -1997, kiedy inwestycje charakteryzowały się dynamicznym wzrostem, ilość wydanych pozwoleń na budowę wzrastała. Od 1998 roku notowano (początkowo niewielki) ich spadek, a w 2000 roku zmniejszyła się ich liczba (o ponad 20%). W 2001 roku zanotowano niewielki wprawdzie, ale wzrost wydanych zezwoleń, co może sygnalizować zapowiedź poprawy koniunktury na rynku inwestycyjnym.

Regres na rynku inwestycyjnym wywoływało wiele czynników. Najważniejsze z nich to: pogarszająca się sytuacja finansowa przedsiębiorstw, drogie kredyty, zmiana preferencji inwestorów zagranicznych oraz ograniczenia budżetowe w finansowaniu inwestycji. Ze względu na kryzys finansów publicznych zmniejszało się wsparcie inwestycji środkami budżetowymi, a wiele ważnych (nawet już rozpoczętych) przesuwano na dalsze lata.

Środki własne przedsiębiorstw były w latach ubiegłych podstawowym źródłem finansowania inwestycji. Obecnie możliwości te są coraz mniejsze, ponieważ rentowność przedsiębiorstw zmniejsza się, a zadłużenie ich jest coraz większe. W 2001 roku średnia rentowność netto w gospodarce zmalała do 0,4%, a ponad 40% firm objętych przez GUS badaniami było deficytowych.

Nasilały się niekorzystne zmiany w strukturze majątku obrotowego wskazujące na preferowanie działań doraźnych, ukierunkowanych na przetrwanie. Mniejsze znaczenie przywiązywano do długofalowych działań rozwojowych. Obniżała się płynność finansowa przedsiębiorstw. Wyraźną tendencję rosnącą wykazywały zobowiązania. Wzajemne „kredytowanie się” przedsiębiorstw jest coraz powszechniejsze.